Podsumowanie roku 2022 i nadchodzące trendy w opiece medycznej

Spis treści

Humanizacja medycyny, czyli jak w dobie rozwoju sztucznej inteligencji opieka zdrowotna ma szansę być bardziej ludzka

Wysokiej jakości opieka medyczna wymaga współpracy między lekarzem a pacjentem. W obliczu złożoności zmian w dzisiejszej opiece zdrowotnej ta relacja pozostaje jednym z centralnych elementów praktyki medycznej. A jednak wiele czynników, takich jak nadmierne obciążenie lekarzy działaniami administracyjnymi czy wypalenie zawodowe, wpływają negatywnie na tę relację.

Rozwój sztucznej inteligencji niesie ze sobą potencjał uwolnienia lekarzy od zadań, które zabierają im najwięcej czasu i oddalają od wartościowego, “ludzkiego” kontaktu z pacjentem. Sztuczna inteligencja może przejąć wiele działań, od robienia notatek i skanów medycznych po diagnozę i uczestniczenie w procesie leczenia. Uwalniając lekarzy od zadań, które zabierają im czas i powodują nadmierne zmęczenie, sztuczna inteligencja stworzy przestrzeń dla głębszej, empatycznej opieki i kontaktu między lekarzem, który potrafi słuchać, a pacjentem, który potrzebuje wysłuchania. „Medycyna głęboka” (opisana świetnie w książce Erica Topola o tym tytule) to symbioza, w której ludzie i maszyny współpracują ze sobą, aby pomagać pacjentom w sposób, którego żaden z nich nie może zrobić sam.

Dobrostan lekarzy kluczowym elementem dbania o dobro pacjentów.

Dbanie o własny dobrostan przez lekarzy jest niezwykle ważne, bo istnieje bezpośredni związek między profilaktyką ich zdrowia i pacjentami. Istotne jest także by organizacje zatrudniające lekarzy wspierały ich w zachowaniu równowagi i umożliwiały korzystanie z narzędzi, źródeł pomocy czy konkretnych praktyk, które mogą pomóc lekarzom prowadzić pozytywne i zdrowe życie. Chociaż nadal nie ma wystarczająco dużo dostępnych informacji i źródeł pomocy, to świadomość konieczności dbania o zdrowie emocjonalne lekarzy i wysiłki na rzecz poprawy ich dobrego samopoczucia w ostatnich latach zwiększyły się. Tę świadomość dodatkowo wzmocniły efekty pandemii COVID-19 – 58 procent uczestników badania „Ostatni gasi światło. Nastroje polskich lekarzy w postpandemicznej rzeczywistości” przyznało, że praca w czasie pandemii wpłynęła negatywnie na ich kondycję psychiczną (dane z roku 2021).

 

W 2022 roku więcej było dyskusji i publikacji poświęconych samopoczuciu medyków, oferujących praktyczne porady lekarzom i decydentom opieki zdrowotnej oraz prezentujących pomysły, jak lekarze mogą wpływać na swój dobrostan poprzez osobiste wartości i wybory, oraz jak organizacje zatrudniające lekarzy mogą ich w tym wesprzeć, także oferując dostęp do wsparcia psychologicznego.

Opieka koordynowana – szeroki wachlarz możliwości diagnostycznych i leczenia u swojego lekarza rodzinnego

Od 1 października 2022 r. placówki POZ mogą składać wnioski do oddziałów wojewódzkich NFZ o rozszerzenie zakresu usług w umowie z Funduszem o model opieki koordynowanej. Model ten zakłada, że w POZ odbywa się koordynacja całego procesu leczenia, uwzględniającego także diagnostykę specjalistyczną i terapie komplementarne, możliwość leczenia powszechnych chorób przewlekłych u lekarza rodzinnego czy konsultacje z dietetykiem. Opieka koordynowana może wspomóc przezwyciężanie braków w zarządzaniu opieką nad osobami z chorobami przewlekłymi i osobami starszymi, przy jednoczesnej poprawie efektywności i jakości świadczonych usług zdrowotnych.

Korzyści dla pacjentów to dostęp do koordynatora, który planuje i monitoruje przebieg diagnostyki oraz terapii, a także przypomina o nadchodzących wizytach, zapewnienie planu leczenia także poza POZ, lepszy przepływ informacji o stanie zdrowia i wynikach badań między lekarzem rodzinnym a lekarzami innych specjalności. Korzyści dla POZ uwzględniają usprawnienie organizacji pracy, możliwość pozyskania nowych pacjentów, możliwość szybszej diagnostyki i zlecania badań, które do tej pory były zarezerwowane dla lekarza specjalisty. Korzyści dla lekarza to przede wszystkim dodatkowe narzędzia diagnostyczne i wsparcie koordynatora, który odciąży lekarza organizacyjnie, przejmując część zadań takich jak umawianie wizyt, ustalenie badań czy koordynację drogi pacjenta w systemie. To także sprawniejszy przepływ informacji i dokładniejszy dostęp do historii pacjenta, a także możliwość edukacji w kontakcie z lekarzami innych specjalności.

Stabilizacja post-covid, czyli hybrydowa opieka nad pacjentem codziennością polskiej opieki zdrowotnej

Pandemia COVID-19 okazała się katalizatorem długo oczekiwanych zmian w opiece zdrowotnej. Przyspieszyła wdrażanie zdalnych metod komunikacji na linii lekarz-pacjent, radykalnie zmieniając doświadczenia jednych i drugich. Telemedycyna na dobre weszła do medycyny. Dziś nie jest tylko alternatywą dla wizyty stacjonarnej, ale powoli staje się koniecznym elementem do zagwarantowania ciągłości opieki zdrowotnej. Chociaż zarówno pacjenci, jak i pracownicy służby zdrowia borykają się jeszcze z tempem i złożonością cyfrowej transformacji opieki zdrowotnej, szybki rozwój opieki hybrydowej wskazuje, że nie ma już odwrotu.

 

Hybrydowa opieka zdrowotna łączy w sobie to, co najlepsze w telemedycynie i leczeniu podczas wizyty osobistej. Opiera się w dużej mierze na technologiach komunikacyjnych, narzędziach do monitorowania i diagnozowania pacjentów, planowania wizyt i prowadzenia procesu leczenia. Razem z kontaktem osobistym tworzą synergiczny model, który zapewnia lepszą, bardziej opłacalną opiekę zdrowotną i więcej zadowolonych pacjentów. Dla lekarzy oznacza to zmniejszenie liczby wizyt w gabinecie, które mogą teraz odbywać się zdalnie i asynchronicznie. Zapewnia to im większą elastyczność w sterowaniu godzinami pracy i dostosowanie ich do potrzeb życia prywatnego, a w rezultacie zwiększa szanse na zachowanie równowagi pomiędzy pracą a życiem prywatnym.

Opieka hybrydowa może pomóc w rozwiązaniu problemu niedoborów lekarzy, rozszerzeniu opieki zdrowotnej na obszary odizolowane geograficznie, zmniejszając obciążenia związane z podróżami dla pacjentów przybywających z odległych miejsc lub tych, którzy polegają na opiekunach w zakresie transportu. Większe bezpieczeństwo pacjentów z obniżoną odpornością: opieka hybrydowa może zmniejszyć liczbę przypadków narażenia pacjentów na potencjalne infekcje w placówkach medycznych. Hybrydowa opieka zdrowotna oferuje również korzyści świadczeniodawcom, ułatwiając planowanie, zmniejszając biurokrację i zmniejszając obciążenie personelu pomocniczego w klinice. Daje także większą elastyczność umawiania wizyt, które nie muszą już odbywać się w godzinach harmonogramu kliniki czy przychodni, ale w godzinach, które lepiej pasują do harmonogramów pacjentów i lekarzy.

Lekarz przyszłości, czyli wizja opieki zdrowotnej dzisiaj i jutro

Wojna w Ukrainie, pandemia, kryzys ekonomiczny, ekologiczny i zdrowotny, wypalenie i brak lekarzy, starzejące się społeczeństwo. Jak te wszystkie czynniki wpływają na zawód lekarza dziś? Jak lekarze wyobrażają sobie przyszłość swojego zawodu jutro? Z badania przeprowadzonego przez Instytut Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelnii Łazarskiego wyłaniają się dwie wizje lekarza przyszłości – obłożonego pracą bezdusznego, wypalonego robota oraz eksperta, korzystającego ze zdobyczy nauki i nowych technologii. Od czego i kogo zależy, która wizja zwycięży? 

 

Na razie sytuacja nie wygląda dobrze. Wyniki badania wykazały, że 70 procent badanych pracuje więcej niż 40 godzin, 20 procent ponad 60 godzin, a rekordziści nawet 80 godzin tygodniowo! Za mało z tego czasu lekarze poświęcają budowaniu relacji z pacjentem, bo z 15 minut standardowej wizyty, połowę zazwyczaj zajmują obowiązki niekliniczne, jak sporządzanie dokumentacji medycznej. Spowodowane długimi godzinami pracy i przeciążeniem sprawami organizacyjnymi zmęczenie zwiększa ryzyko wypalenia zawodowego, błędów merytorycznych i obniżonej jakości wykonywanych usług medycznych.

 

Lekarz przyszłości będzie musiał zatem na nowo ustalić granice między pracą, rozwojem, a życiem osobistym. Ta wizja nie może być rozpatrywana w odosobnieniu, ponieważ będzie kształtowana przez zmiany w całym systemie opieki zdrowotnej. Zmiany są konieczne, ale nawet w ramach obecnego systemu, lekarze mają możliwości kształtowania swojej własnej ścieżki, która zapewni im więcej satysfakcji. Wprowadzone we współpracy z pracodawcami opieka koordynowana, asynchroniczna i zdalna umożliwiają lekarzom większą elastyczność ich pracy, mniejsze kolejki w placówkach, nowe możliwości edukacji. A to wszystko wpływa na większy komfort pracy i większą satysfakcję z dobrych relacji z pacjentami, ich zaufanie i wdzięczność.

 Interesujesz się pracą hybrydową w zawodzie lekarza, chcesz budować praktykę lekarską na swoich zasadach?

Lekarz, który Cię zna
Innovative mobile-first digital platform helping doctors build their virtual subscription-based private practice.

Doctor One Sp. z o.o.

CIC Warsaw

ul. Chmielna 73

00-801 Warszawa

Copyright © 2021 Doctor One. Wszelkie prawa zastrzeżone.